OKUMA VE ANLAMAYA YÖNELİK
Nasrettin Hoca bir gün padişahın huzuruna çağrılır. Padişah sorar. Sen eşeğine bile okuma öğreteceğini iddia ediyormuşsun. Bu iddian doğru ise ispatla yoksa seni halkı kandırmaktan ve yanıltmaktan zindana attırırım.
Bunu duyan Nasrettin Hoca padişahım bana 21 gün verin bunu size ispatlayayım der. 21 gün dolmuştur ve Nasrettin hoca tekrar huzura çağrılır. Bu sefer yanında bir eşek ve oldukça geniş yapraklı bir kitap vardır. Padişah alaycı bir sesle: Eee Nasrettin Hoca göster eşeğinin marifetini der.
Eşeğin önüne ilk sayfası açılmış kitabı koyar Nasrettin Hoca. Eşek heyecanla yaprakları yalamak suretiyle kaldırır. Ve bir sonraki sayfayı çevirerek arasındaki arpayı yer ve bir sonraki sayfayı çevirerek devam eder.
Padişah gülerek: Şimdi bu eşeğin bu kitabı anladığını mı iddia ediyorsun der.
Nasretttin Hoca : Ben ona sadece okumasını öğrettim, ne anladığını bilemem ki diye cevap verir.
FIKRANIN DEĞERLENDİRMESİ
Papağan vb hayvanlara bazı kelime veya cümleleri ezberletebilir ve onları taklit yoluyla konuşturabilirsiniz. Kelimelerin manasını bilemeyecek kadar küçük çocuklar da gerekli eğitimle istenilen şeyleri okuyabilir veya konuşabilir hale gelebilir. Fakat onlar okudukları veya söyledikleri şeyleri anlamlandıramazlar. Anlamak okuduğumuz veya söylediğimiz şeyleri idrak etmek ve bunun emarelerini de ortaya koymak şeklinde tarif edilebilir. Eğer söylenenleri, gördüklerimizi kendi eleştirel düşünme süzgecimizden geçirmeden tatbik etmeye kalkıyorsak o zaman tam manasıyla anlamıyoruz demektir.
